تاریخچه و هنرمندان معروف معرفی هنرمندان شهرهای مختلف (تفاوت ها و شباهت ها: تفاوت ها به چه دلیلی هستند؟ شباهت ها روح کلی هنر در دوران را نشان می دهد؟) گزارشی کلی از وضعیت هنر تقسیم بندی هنرمندان (بر حسب نوع کار و طبقه ی اجتماعی و مهارت) تأثیر غرب بر هنر ایرانی شواهد: آموزش ها، روابط اجتماعی با غرب، رفت و آمد هنرمندان تغییراتی که این تأثیرپذیری بر نقاشی ایران داشته است: تفاوت های ماهوی (آس...

در فاصله تأسیس دولت قاجار تا پایان سلطنت فتحعلی شاه (صدر قاجار) وقایع نگاران و مورّخان زیادی ظهور کرد. آن ها تاریخ هایی با ارزش های متفاوت نوشتند و تاریخ نویسی در این دوره را از حیث کمّی و در پاره ای موارد از حیث کیفی به توسعه و ترقّی نسبی رساندند. میرزا فضل الله خاوری شیرازی، در سال آخر سلطنت فتحعلی شاه آخرین اثر در تاریخ نویسی صدر قاجار را با نام تاریخ ذوالقرنین نوشت. سبک و رویه خاوری در نوشتن ت...

معرفت تاریخی و تاریخ نویسی از همان دوره ی تکوین تاریخ نویسی در ایران با موانع و سختی هایی روبه رو شد.برخی از این موانع و دشواری ها با جایگاه علم تاریخ در میان علوم و طبقه بندی میان آن ها و سیطره ی الگوهای خارج از حوزه ی این معرفت بشری، ارتباط داشتند و برخی دیگر ناشی از رابطه ی آن با ساختار قدرت و دستگاه دولت و حکومت ها بودند.این موانع که ما در این گفتار از آن ها با عنوان موانع معرفتی و ذهنی و د...

موضوع ماهیت متون دساتیری از دیر باز برای پژوهشگران علوم انسانی مطرح بوده است. آنچه تا کنون کم‌تر مورد توجه قرار گرفته موضوع دیدگاه‌های آذرکیوانیان در زمینة تاریخ ایران و روایت دساتیری از تاریخ ایران باستان و تاثیر آن بر تاریخ‌نگاری عصر قاجار بوده است. مساله‌ای که پرسش اصلی این پژوهش بر آن استوار است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که مورخان عصر قاجار چه واکنشی در برابر روایت دساتیری از تاریخ ایران ...

یکی از وقایع نگاری های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می شود. او...

چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های ر...

این مقاله به بررسی نقش سیاسی و اجتماعی زنان در جامعه معاصر ایرانی در سه دوره ؛ پیش از انقلاب مشروطه ، حین انقلاب مشروطه و پس از آن می پردازد. این مقاله با ذکر شواهدی تاریخی ضمن رد دیدگاه هایی که یا نقشی منفعلانه و حاشیه ای برای زنان ایرانی در جنبش های اجتماعی در دوره های فوق قائلند و یا ارزیابی منفی از عملکرد اجتماعی زنان دارند. دیدگاه سومی را مطرح می کند که مطابق آن زنان ایرانی را دارای نقش جد...

نقاشی دوره قاجار در زمان فتحعلی شاه که با نام «پیکره نگاری درباری » از آن یاد م یشود و نمونه های درخشانی از آن را شاهدیم، ریشه در تحولات هنری پیش از خود دارد. کتاب همگامی ادبیات نقاشی قاجار تألیف دکتر جواد علیمحمدی اردکانی با نگاهی به شعر و ادب فارسی، تاریخ سیاسی  اجتماعی و آثار نقاشی ایرانی به بررسی ویژگی های این بخش از تاریخ هنر ایران و بسترهای رشد آن م یپردازد. هدف مؤلف، اثبات ارتباط میان نق...

در نیمه دوم قرن 19م. در ایرانِ عصر قاجار در پی برخورد ایران با دنیای غرب و به دنبال آشنایی برخی اندیشه گران ایرانی با مکاتب و اندیشه های جدید غربی از جمله ناسیونالیسم، گونه‌ی جدیدی از تاریخ نویسی در ایران شکل گرفت که در تاریخ تاریخ نویسی ایرانی بی سابقه بود. این تاریخ نویسی جدید بربنیاد باسنانگرایی، سره نویسی و بزرگداشت ایرا ن وتاریخ و فرهنگ آن یایه گذاری شد. این نگاه تاریخی که گاه با رویکردهای ...